Tip 2 Diyabet

Kendi Kendine Takibin Faydaları

Diyabet hastaları için temel bilgiler.

Diyabetiniz varsa yalnız değilsiniz. Dünya çapında diyabetle yaşayan milyonlarca insan var. Diyabet yönetilebilir bir rahatsızlıktır ve uygun tedavi ile uzun ve dolu bir hayat sürebilirsiniz.

Diyabet – Bilmeniz Gerekenler

Diyabet, kanınızdaki şeker (glikoz) miktarının normalden yüksek olduğu bir durumdur.

Tip 1 diyabet, vücuttaki pankreasın çok az insülin ürettiği veya hiç insülin üretmediği durumdur. Şekerin vücut hücrelerinize girmesine yardımcı olmak için insülin gereklidir. Şeker, tükettiğiniz yiyeceklerden gelir ve vücudunuzun çalışmasını sağlayan enerjiyi üretmek için tüm hücrelerde ve organlarda kullanılır.

Tip 2 diyabeti olan kişiler insülin üretmeye devam edebilir ancak hücreler insüline gerektiği gibi yanıt veremez. Yani hücreler "insüline dirençlidir". Başlangıçta pankreas bu durumu daha fazla insülin üreterek telafi eder. Ancak bir süre sonra yorulup kan şekerini sağlıklı aralıkta tutacak kadar insülin üretemez.

Tip 2 Diyabet Nasıl Tedavi Edilebilir?

Diyabet, bir dizi basit yaşam tarzı değişikliğine iyi yanıt verir, bu nedenle diyabeti yönetmenin birçok yolu vardır. Sağlıklı alışkanlıklar ve ilaçlar birlikte çalışarak kan şekeri seviyenizi kontrol altına alır.

  • Yiyecekler: İdeal olarak deneyimli bir diyetisyenin yardımıyla kişiselleştirilmiş bir beslenme planı oluşturun.

  • Egzersiz: Günlük yaşamınızda aktif olun.

  • İlaç tedavisi: Doktorunuzun gerekli olduğunu söylediği ilaçları alın.

Tip 2 Diyabetin Nedenleri ve Risk Faktörleri

Tip 2 diyabetin kesin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Araştırmalar tip 2 diyabet gelişiminin bir dizi risk faktörüyle bağlantılı olduğunu göstermiştir.

Bu risk faktörleri aşağıdakileri içerir:

  • Hiperglisemi, pre-diyabet ve/veya gebeliğe bağlı diyabet geçmişi

  • Yüksek tansiyon

  • Yüksek kolesterol

  • Genetik ve etnik köken

  • Aile öyküsü

  • Aşırı kilo ve obezite

  • Egzersiz eksikliği

  • Yaş

Sağlıklı Bir Yaşam Tarzı İçin İpuçları

1. Yiyecekler

Sağlıklı beslenme alışkanlıklarıyla kan şekerinizi kontrol altında tutmak mümkündür. Tükettiğiniz yiyeceklerin içinde ne olduğunu bilmek, bunların kan şekeriniz üzerindeki etkisini kontrol etmeyi çok daha kolaylaştırır.

Faydalı ipuçları:

  • Çeşitlendirin! Farklı türde yiyecekler tüketin.1

  • Dengeleyin! Gün içerisinde birkaç öğün yemek yiyin ve öğün atlamayın.1

  • İstediğinizi seçin! Sebzeler, tam tahıllı ürünler, meyveler, yağsız süt ürünleri, sağlıklı yağlar ve yağsız et veya balık. Size uygun pek çok yiyecek var.1

Person eating salad
Young man drinking water

2. İçecekler

İçecekleri de hesaba katın; bunlar da kan şekerinizi etkileyebilir.

Faydalı ipuçları:

  • Bol su için! Tatlı su en iyi seçimdir.

  • Kahve mi çay mı seversiniz? Bunları sade içerseniz sağlıklı, düşük şekerli bir diyetin parçası olabilirler.

  • Az şekerli içeceklere ve sağlıklı içecek alternatiflerine geçin.2

  • Alkol kalori ve bazen şeker içermektedir ve bu nedenle kan şekeri seviyenizi etkileyebilir. Alkol kullanımı hakkında herhangi bir sorunuz varsa doktorunuza sorun.

3. Aktif Kalmanın Önemi

Diyabetiniz varsa aktif kalmak çok önemlidir! Düzenli egzersiz yapmak kan şekeri seviyenizi iyileştirmenin önemli bir yoludur çünkü vücut hücrelerinizin insülini daha etkili kullanmasına yardımcı olabilir.3,4 Fiziksel aktivite aynı zamanda kolesterolü iyileştirebilir,4 kan basıncını iyileştirebilir4 ve kilonuzu sürdürülebilir bir şekilde azaltabilir.5

Egzersizi günlük yaşamınıza nasıl dahil edebileceğiniz konusunda fikir arıyorsanız aşağıdaki ipuçlarına göz atın:6

Küçük başlangıçlar yapın: Egzersiz yapmakta yeniyseniz, günlük yaşamınızda daha fazla hareket etmenizi sağlayacak küçük değişiklikler yapmayı deneyin. Örneğin, asansör yerine merdivenleri kullanmayı deneyin, yerel mağazalara arabayla gitmek yerine yürüyerek gidin veya arkadaşlarınız ve ailenizle yürüyüşler düzenleyin.

Kalbinizi çalıştırın: Daha fazlasını yapmaya hazır olduğunuzda koşu, bisiklete binme ve yüzme gibi aerobik egzersizleri deneyin. Bu tür aktivite kan şekeri seviyelerini kontrol altına almaya yardımcı olur ve kalp sağlığınızı iyileştirir.

Güç antrenmanı ekleyin: Yapabiliyorsanız, haftada iki ila üç kez ağırlık antrenmanı yapmayı deneyin. Bu tür bir aktivite, insülinin daha etkili olmasına yardımcı olarak kaslarınızı ve kemiklerinizi güçlü tutabilir ve kan şekeri seviyenizi kontrol altında tutabilir.

Esnek kalın: Kas yaralanmalarını önlemek için egzersizden önce ve sonra esnemeyi unutmayın.

Egzersiz rejiminizde değişiklik yapmadan önce, bunun kan şekeri seviyeleriniz üzerindeki etkisini ve güvende ve sağlıklı kalmak için atmanız gereken gerekli adımları anladığınızdan emin olmak için lütfen sağlık uzmanınızla görüşün.

4. Sigara Kullanmayın

Sigara kullanımı, diyabet için bir risk faktörüdür ve yüksek tansiyon gibi kalp ve/veya kan damarlarıyla ilişkili hastalıklara yakalanma riskinizi artırabilir.

5. İlaç Tedavisi

Sağlıklı beslenme ve fiziksel aktiviteler diyabet yönetiminiz için iyi bir başlangıçtır ve tek başına işe yarayabilirler. Ancak bunlar kan şekeri seviyenizi normalleştirmeye yetmiyorsa doktorunuz bu hedefe ulaşmak için oral/enjekte edilebilir ilaçlara ve/veya insüline ihtiyacınız olduğuna karar verebilir.

Healthy senior couple

Kan Şekeri Seviyelerinizi Takip Etmek Önemlidir!

Kan şekeri seviyelerinin takibi, diyabetinizi ne kadar iyi yönettiğinizi kontrol etmenin en önemli yoludur!

Kan Şekeri Seviyelerinizi Takip Etme:

Kan şekeri seviyeniz "kan şekeri ölçüm cihazı" veya "kan şekeri takip cihazı" kullanılarak ölçülebilir. Parmağınızı delerek bir damla kan almanız yeterlidir. Böylece ölçüm cihazı size o anda kanınızda ne kadar şeker olduğunu söyler. Bu sayede kan şekeri seviyenizin sağlıklı aralıkta olup olmadığını kontrol edebilirsiniz.

Kan şekeri seviyelerinin kendi kendine takip edilmesi: Faydaları nelerdir?

  • Kendi kendine takip, diyetinizi, fiziksel aktivitenizi ve ilaçlarınızı değiştirmenin kan şekeri seviyeleriniz üzerindeki etkisini anlamanıza yardımcı olabilir.7

  • Glisemi yönetimini desteklemek için kendi kendine takip, böbrek, sinir ve göz hasarı gibi komplikasyon olasılığını azaltabilir ve yaşam kalitesini artırabilir.8

Yapılandırılmış test nedir?

  • Yapılandırılmış test, kişilerin, günlük aktivitelerinin kan şekeri seviyelerini nasıl etkilediğini görmek için hafta boyunca düzenli zamanlarda kendi kan şekeri ölçümlerini aldıkları bir kendi kendine takip stratejisidir.9

  • Kan şekeri seviyelerinin yükselmesine veya düşmesine neden olan kalıpları tespit ederek veya faktörleri belirleyerek, sabit kan şekeri seviyelerinin korunmasına yardımcı olmak için beslenme, aktivite ve ilaçların* nasıl düzenleneceğini görmek mümkündür.9

Washing hands

Ellerinizi yıkayın ve kurulayın.

Insert test strip

Stribi ölçüm cihazına yerleştirin. Böylece ölçüm cihazı açılır.

Prick your finger

Parmak delme cihazını kullanarak yan tarafından parmağınızı delin.

Sip in blood

Test stribinin ucunu hemen kan damlasına değdiriniz.

Test result with smartLIGHT

5 saniyelik geri sayımın ardından, ölçüm cihazı kan şekeri sonuçlarınızı gösterecektir.

Test result with smartLIGHT

smartLIGHT® özelliği, kan şekeri ölçümünün hedef aralığın üzerinde, içinde veya altında olup olmadığını göstererek kan şekeri seviyelerinin daha kolay anlaşılmasını sağlar.10,11

Kullanım öncesinde tüm talimatlar için lütfen CONTOUR® ölçüm cihazınızın Kullanım Kılavuzuna bakın.
*Sağlık uzmanınızla görüşüldüğü gibi.

İnsülin Tedavisi Gerektiren Tip 2 Diyabeti Olan Kişiler İçin

Diyabetin başarılı bir şekilde yönetilmesi için, doğru dozda insülinin zamanında enjeksiyonu yoluyla kan şekeri seviyelerinin normal aralıkta tutulması gerekir. Ancak beslenme alışkanlıklarınızı veya fiziksel aktivitelerinizi değiştirirseniz kan şekeri seviyeniz çok düşük veya çok yüksek hale gelebilir. Şeker seviyeleri çok yükselirse (hiperglisemi) ve yüksek kalırsa organlarda kalıcı hasar ve başka komplikasyon riski olur. Şeker seviyeleri çok düşerse (hipoglisemi) düşünme kabiliyeti gibi önemli işlev kaybı yaşayabilirsiniz ve rutin görevleri tamamlayamayabilirsiniz.

Sağlık Uzmanınıza bireysel kan şekeri hedef aralığınızı sorun ve hipoglisemik ve hiperglisemik durumlara nasıl tepki vereceğiniz konusunda tavsiye alın. 

Tip 2 diyabet hakkında daha fazla bilgi ve kişiselleştirilmiş tavsiye için lütfen Sağlık Uzmanınıza danışın.

Referanslar:

1. https://diabetes.org/food-nutrition/eating-healthy
2. Jean-Philippe Drouin-Chartier et al. Changes in Consumption of Sugary Beverages and Artificially Sweetened Beverages and Subsequent Risk of
Type 2 Diabetes: Results From Three Large Prospective U.S. Cohorts of Women and Men. Diabetes Care 1 December 2019; 42 (12): 2181-2189.
3. Kirwan JP, del Aguila LF, Hernandes JM, et al. Regular exercise enhances insulin activation of IRS-1-associated P13K in
human skeletal tissue. J Appl Physiol. 2000;88:797-803.
4. Physical Activity/Exercise and Diabetes: A Position Statement of the American Diabetes Association. Diabetes Care 2016;39:2065-2079 l
DOI:10.2337/dc16-1728.
5. Wing R, The Look AHEAD Research Group. Cardiovascular Effects of Intensive Lifestyle Interventions in Type 2 Diabetes.
N Engl J Med 2013;369:145-54. DOI: 10.1056/NEJMoa1212914.
6. AADE7 Self-Care Behaviors® BEING ACTIVE. https://www.adces.org/docs/default-source/handouts/adces7/handout_pwd_adces7_beingactive.pdf?sfvrsn=613d6359_15 accessed January 11th 2021.
7. American Diabetes Association. Standards of Medical Care in Diabetes–2021. Diabetes Care. 2021;44(Suppl. 1).
8. Huang IC et al. The Influence of Self-monitoring Blood Glucose Frequency on the Oscillation of Hemoglobin A1c and Chronic Complications. Chang
Gung Med J. 2012;35(1):46–53.
9. Gracia TR et al. Structured SMBG in early management of T2DM: Contributions from the St Carlos study. World J Diabetes. 2014;5(4):471–481.
10. Smartson Online survey Sweden 2017. 352 respondents. People with diabetes Type 1 and Type 2, over 18 years old who tested at least 4-7 times a
day. Participants received free meter and test strips.
11. CONTOUR®NEXT BGMS User Guide Rev 03/21.