Gebeliğe Bağlı Diyabet

Gebelikte Diyabet

Hamileyken, daha önce hiç diyabet yaşamamış olsanız dahi yüksek kan şekeri seviyeleri (yani, gebeliğe bağlı diyabet) geliştirebilirsiniz.

Gebeliğe bağlı diyabetin nedenleri, bebeğiniz üzerindeki ve bir anne olarak sizin üzerinizdeki etkileri ve gebeliğe bağlı diyabetin nasıl tedavi edilebileceği hakkında daha fazla bilgi edinin.

Gebeliğe Bağlı Diyabetin Nedenleri1

Gebeliğe bağlı diyabetin kesin nedeni henüz bilinmemektedir. Bunun bir sebebi, plasentanın salgıladığı ve bebeğin büyümesine yardımcı olan hormonların anne vücudunda insülinin düzgün çalışmasını engellemesi olabilir. Buna "insülin direnci" denir.

Gebeliğe bağlı diyabet, annenin vücudunun gebelik sırasındaki ekstra ihtiyaçlar için yeterli insülin üretemediği durumlarda gelişir.

Şekerin kandan hücrelere taşınması ve hücrelerde enerjiye dönüştürülmesi için insüline ihtiyaç vardır. Yeterli insülin yoksa kandaki şeker seviyesi çok yükselir (yani, hiperglisemi).

Pregnant woman
Healthy eating during pregnancy

Gebelikte Sağlıklı Beslenme3

Sağlıklı beslenme her gebeliğin önemli bir parçasıdır ve özellikle Gebeliğe Bağlı Diyabeti olan kadınlar için önemlidir. Genel olarak sağlıklı beslenme ilkelerine uyulmalıdır: Boş kalori içerdikleri için işlenmiş gıdalardan kaçının. Bunun yerine sebzeleri ve "doğal" yiyecekleri tercih edin. Karbonhidrat alımınıza dikkat edin ve düzenli olarak kan şekeri testi yapın.

Karbonhidratlar kan şekeriniz üzerinde en büyük etkiye sahiptir!2

Karbonhidratlar vücudunuza enerjinin çoğunu sağlayan besinlerdir. Bu nedenle sağlıklı beslenme söz konusu olduğunda çok önemlidirler! Kan şekeri seviyelerinizi farklı şekillerde (hızlı veya yavaş) etkileyen farklı karbonhidrat türleri vardır. Bu da tükettiğiniz karbonhidratların türüne ve miktarına dikkat etmeniz gerektiği anlamına gelir.

Ne kadar karbonhidrat tükettiğinizi merak ediyor musunuz?
Yiyeceklerinizde, içeceklerinizde ve atıştırmalıklarınızda bulunan karbonhidratları saymaya4 hemen başlayın! Besin etiketi size bu yiyeceğin ne kadar karbonhidrat içerdiğini söyler. Taze ürünler gibi etiketsiz yiyecekler için içerdikleri karbonhidrat miktarını tahmin edebilirsiniz. Karbonhidrat alımınızı ve kan şekeri seviyelerinizi yemekten önce ve yemekten iki saat sonra kaydederseniz diyabet bakım ekibiniz, vücudunuzun farklı yiyeceklere nasıl tepki verdiğini görebilir ve farklı ilaçlarınızı (eğer ihtiyacınız varsa) ve yemek planınızı buna göre planlayabilir. Sizin için en iyi diyet hakkında doktorunuzla görüşün.

Karbonhidratlarınızı sayın4
Tükettiğiniz farklı karbonhidrat türlerinin miktarına bağlı olarak, kan şekeri seviyeniz hızlı veya yavaş bir şekilde yükselir. Bu nedenle karbonhidrat sayımı kan şekeri seviyenizi yönetmenin iyi bir yoludur.

Diyet ve egzersiz
Bireysel beslenme planı ve düzenli fiziksel aktiviteler her zaman tedavinin bir parçasıdır. Sağlık uzmanları genellikle çoğu gün, günde en az 30 dakika orta yoğunlukta egzersiz önermektedir. Buna hızlı yürüyüş, yüzme veya doğum öncesi yoga dahildir.3

Anne Olarak Üzerinizdeki Etkileri

Kan şekeri genellikle doğumdan sonra normal seviyelere döner. Ancak bir kez yaşadıysanız gelecekteki gebeliklerde yeniden görülme ihtimali üçte ikidir.

Bazen gebeliğe bağlı diyabet tanısı önceden var olan tip 1 veya tip 2 diyabeti ortaya çıkarır. Diyabet gebelikten önce mevcutsa geçmez ve tedaviye doğumdan sonra da devam edilmesi gerekir.

Gebeliğe bağlı diyabet yaşayan kadınların, yaşamlarının daha sonraki döneminde tip 2 diyabet geliştirme riski vardır.3

Mother with her child
Newborn

Bebeğiniz Üzerindeki Etkileri

Gebeliğe bağlı diyabet genellikle gebeliğin ikinci yarısında, bebek aktif olarak büyürken teşhis edilir. Sizin ve bebeğiniz için olumsuz sonuçlardan kaçınmak için gebeliğe bağlı diyabet tedavi edilmelidir!

Gebeliğe bağlı diyabette yüksek kan şekeri seviyeleri annenin kanından bebeğin kanına geçer. Annenin kan şekeri normalden yüksekse bebek de normalden fazla şeker alıyor demektir. Bu ekstra enerjinin depolanması bebeğinizin daha fazla büyümesine neden olur ve Gebelik Yaşına Göre Büyük (LGA) adı verilen bir duruma yol açabilir.

Bebeğin pankreasının ürettiği ekstra insülin nedeniyle yenidoğanların doğumda kan şekeri seviyeleri çok düşük olabilir ve ayrıca solunum problemleri açısından daha yüksek risk altındadırlar. Aşırı insülinle doğan bebekler, obezite riski taşıyan çocuklar ve tip 2 diyabet riski taşıyan yetişkinler haline gelir.4

Gebeliğe Bağlı Diyabetin Tedavisi2

Sağlık Uzmanınızın tavsiyelerine uymanız ve tavsiyesi üzerine, reçete edilen tedaviye mümkün olan en kısa sürede başlamanız önemlidir. Amaç, kan şekeri seviyelerini, gebeliğe bağlı diyabeti olmayan hamile kadınlarla karşılaştırılabilecek sağlıklı bir aralıkta tutmaktır.

Bireysel beslenme planı ve düzenli fiziksel aktiviteler her zaman tedavinin bir parçasıdır. Kan şekeri kontrolleri ve insülin enjeksiyonları da gerekli olabilir. Gebeliğe bağlı diyabetin başarılı bir şekilde kontrol altına alınması, bebeğinizin çok büyük olması durumunda gerekli olabilecek sezaryen doğum riskinizi azaltmaya yardımcı olabilir.2

Staying active

Hipoglisemiden Kaçınmak6

Fiziksel aktivitelerin türü ve süresi kan şekeri seviyeleri üzerinde farklı etkilere sahiptir. Orta tempolu egzersizler kan şekeri seviyelerini düşürebilir. İnsülin gibi bazı şeker düşürücü ilaçlar, uzun süreli ve orta tempolu egzersizle birlikte hipoglisemiye neden olabilir (kan şekeri seviyeleri çok düşer, bu da tehlikeli olabilir).

Kan şekeri seviyenizi düşürmek için herhangi bir ilaç kullanıyorsanız doktorunuzla görüşün. Öte yandan yoğun egzersiz, vücut yüksek enerji ihtiyacını karşılamak için depolanan şekeri serbest bıraktığından kan şekeri seviyelerini yükseltebilir. Emin olmak için egzersizden önce ve sonra kan şekeri seviyenizi test edin.

Gebeliğe Bağlı Diyabet Sırasında Kan Şekerinizi Kontrol Etmek Önemlidir7

Gebeliğe bağlı diyabetin olumsuz sonuçlarını önlemek için, kan şekeri seviyenizin belirli bir hedef aralığında tutulması gerekir. Kan şekeri takibi kan şekeri ölçüm cihazıyla gerçekleştirilir. Parmağınızı delerek bir damla kan almanız yeterlidir. Böylece ölçüm cihazı size o anda kanda ne kadar şeker olduğunu söyler. Bireysel kan şekeri hedef aralığınızı doktorunuza sorun.

Kan Şekeri Testlerine En İyi Nasıl Hazırlanılır?

Kan şekeri seviyenizi düzenli olarak takip etmek, uygun tedavi kararlarının alınmasında temel bir rol oynar.8 Güvenilir sonuçlar elde etmek için kan şekeri testi yapılırken bazı temel hazırlıkların dikkate alınması gerekir:

  1. Ciltteki ter, nem vb. kalıntısı ölçümleri etkileyebileceğinden9 ellerinizi daima sabun ve ılık su ile yıkayın, iyice durulayın ve kurulayın

  2. İğneler tek kullanımlık ürünlerdir: Her kan şekeri testi için yeni bir iğne kullandığınızdan emin olun

  3. Kan şekeri ölçüm cihazınızın kullanım kılavuzundaki talimatları izleyin

Bu adımlar temiz bir kan örneği almanıza yardımcı olacaktır.

Diyabet ve Gebelik hakkında daha fazla bilgi ve kişiselleştirilmiş tavsiye için lütfen Sağlık Uzmanınızla iletişime geçin.

Referanslar:

1. https://www.diabetes.org/diabetes/gestational-diabetes. Accessed August 2020.
2. https://www.diabetes.org/diabetes/gestational-diabetes/how-to-treat-gestational-diabetes. Accessed August 2020.
3. Noctor E, Dunne FP. Type 2 diabetes after gestational diabetes: The influence of changing diagnostic criteria. World J Diabetes. 2015 Mar 15;6(2):234-44. doi: 10.4239/wjd.v6.i2.234. PMID: 25789105; PMCID: PMC4360417.
4. https://www.diabetes.org/diabetes/gestational-diabetes/how-will-this-impact-my-baby. Accessed August 2020.
5. https://www.diabetes.org.uk/guide-to-diabetes/enjoy-food/eating-with-diabetes/gestational-diabetes. Accessed August 2020.
6. https://diabetes.org/health-wellness/fitness/blood-glucose-and-exercise. Accessed August 2020.
7. Management of Diabetes in Pregnancy: Standards of Medical Care in Diabetes 2020 Diabetes Care 2020;43(Suppl. 1):S183– S192 | https://doi.org/10.2337/dc20-S014.
8. Immanuel J, Simmons D, Diabetes Care, 2018, Oct;41(10):20153-2058.
9. Barry H. Ginsberg. Journal of Diabetes Science and Technology. (Abstract Paragraph 1).