Diyabette Bakım

Hijyen 

Dişler 

Cilt 

Ayaklar 

Ayak Muayenesi 

Ayak Banyosu
Nasırlar

Ayak Tırnakları 

Çoraplar 

Ayakkabılar 

Dolaşım 

Yaralanmalar 

Profesyonel Bakım

Hijyen

Dişleriniz, cildiniz ve ayaklarınıza her gün özen göstermeniz gerekir. Gerektiği gibi bakımlarının yapılması komplikasyonların oluşumunu engelleyerek diyabetinizin kontrol altında tutulmasında büyük rol oynar.

Dişler

Kan şekerinin kontrolsüz olduğu diyabetlilerde diş eti hastalıkları görülme oranı daha yüksektir. Çünkü kandaki şeker seviyesi yüksek olduğunda tükürükteki şeker seviyesii de yüksektir.Bakteriler tükrük şekeri ile beslenir ve ağızda gelişerek ağız içerisinde bir takım hastalıklara neden olurlar Bunu önlemenin yolu iyi bir ağız bakımı ve kan şekerinin kontrol altında tutulmasıdır. Bunun için

• Yumuşak kıllı bir diş fırçası kullanın, çünkü orta veya sert kıllı fırçalar diş eti dokusunu yırtabilir.
• Ağız bakımı hergün düzenli olarak yapılmalıdır.
• Dişler ve dişetleri 3 dakika süreyle usulüne uygun (üst çenede yukarıdan aşağıya; alt çenede aşağıdan yukarı yöne ) olarak fırçalanmalı; diş ipliği kullanılmalıdır.
• Diş fırçaları 3 ayda bir değiştirilmelidir.
• Altı ayda bir diş hekiminize başvurunuz.

Cilt

Cilt sorunlarından kaçınmak için Amerikan Diyabet Derneği’nin aşağıdaki ipuçlarından faydalanabirsiniz.

• Banyo ve duşunuzu ılık suyla yapın, çünkü sıcak su cildinizi kurutur.
• Kokusuz yumuşak şampuanlar ve nemlendirici sabunlar kullanın.
• Banyo veya duşun ardından su bazlı (oil-in-water) bir cilt kremi kullanın.
• Soğuk, kuru havada evinizi daha nemli tutun ve daha az banyo yapın.
• Özellikle soğuk veya rüzgârlı havada cildinizi nemlendirici kremlerle nemlendirerek cildin kurumasını engelleyin.
• Kıvrım yerlerinde ve koltuk altları ve kasık gibi derinin deriye değdiği yerlerde talk pudrası kullanın.
• Kesik oluştuğunda sabun ve suyla yıkayın. Alkol, Merkürokrom antiseptik veya iyot kullanımından kaçının. Sadece doktorunuz tarafından önerilen bir antibiyotik krem veya merhem kullanın. Kesiği steril gazlı bezle kapatın. Büyük bir kesik, yanık veya enfeksiyon varsa derhal bir doktora başvurun.
• Hijyenik kadın spreylerinden kaçının.
• Cilt sorunlarınızı çözemediğinizde derhal bir cilt doktoruna başvurun.

Ayaklar

Ayağınızda oluşabilecek zararlarda korumak ve riskleri azaltmak için atabileceğiniz bazı basit adımlar bulunmaktadır. Ayaklarınıza bakım yapmak için düzenli olarak biraz zaman ayırmanız onları sağlıklı tutmaya yardım edebilir.

Ayak Muayenesi

• Ayaklarınızı her gün kontrol edin. Ayaklarınızın üstüne ve tabanına ve parmaklarınızın arasına bakın. Eğer eğilmekte zorluk çekiyorsanız, tabanları kontrol etmek için birr ayna kullanın veya birinin size yardım etmesini sağlayın. Ayaklarınıza aydınlatması iyi olan bir yerde bakın. Banyo veya duş almanız sonrası, ayaklarınıza bakmak için iyi bir zamandır.
• Kesik, çizik, su toplaması, nasır, deri kalınlaşması, batık tırnak veya enfeksiyon işaretlerini kontrol edin. Ayrıca özellikle ayak parmakları arasında beyaz, nemli, kırışık deri arayın.
• Sıcak noktalar altta yatan enfeksiyon veya enflamasyon anlamına gelebilir. Eğer ayaklarınızda sinir hasarı varsa, sizi bu sorunlar hakkında uyaracak çok az acı olacak veya hiç acı olmayacaktır.

Herhangi bir sorun olduğunda derhal sağlık profesyonelinize gidin.

Ayak Banyosu

• Ayaklarınızı temiz tutun.
• Her gün yumuşak bir bez ve hafif bir sabunla sıcak suda yıkayın. Ayağınızı yakmaktan kaçınmak için suyun sıcaklığını bilek veya dirseğinizle kontrol etmeyi unutmayın. Ayaklarınızı uzun süre suda bekletmeyin veya diğer herhangi bir solüsyona batırmayın. Ayaklarınızın uzun süre suda kalması cildinizin daha fazla kurumasına neden olacaktır.
• Ayaklarınızı kurutun. Ayaklarınızı tamamen kurutmak için yumuşak bir havlu kullanın, ayak parmaklarınızın her birini ve aralarını kurutmayı unutmayın. Ayak parmak aralarının nemli kalması mantar enfeksiyonlarının oluşmasına sebep olur. Ayak parmaklarınız arasına losyon sürmeyin ve asla ayaklarınızı kurutmak için saç kurutma makinesi kullanmayın.
• Losyon tatbik edin.
• Her yıkama sonrası ayaklarınızın üstüne ve tabanına losyon sürün. Yumuşak bir %5 ile 10 üreli losyon cildinizin nemli kalmasına yardım edecektir. Ayak parmak arasına losyon süremekten kaçının.

Nasırlar

Nasırlar ayaklara iyi oturmayan ayakkabılar veya yanlış yürüme tarzı nedeniyle oluşan basınç veya sürtünmeden dolayı oluşurlar.

• Nasırlardan ayağınız üzerindeki basıncı azaltmak yoluyla kurtulabilirsiniz.Basıncı azaltmaki için ise düzgün, ayağa iyi oturan ayakkabı edinmek ve ayakkabılarınızın için özel tabanlık kullanmanız yeterli olabilir. Tabanlıklar , vücut ağırlığınızın ayak tabanınıza düzgün dağılmasına yardım edecektir.
• Oluşan hafif deri sertleşmeleriyle ilgilenin.Ayağınız kuruyken, herhangi bir sertleşmiş bölgeyi ponza taşıyla yumuşak bir biçimde törpüleyin. Ardından, sert deriyi esnek tutmak ve çatlamasını engellemek için tüm sertleşmiş yerlere losyon tatbikii uygulayın.
• Kendi kendinize uygulayacağınız nasır veya sertleşmiş deri sökücüler kullanmaktan kaçının.Yanığa neden olabilir ve sorunlu bölge çevresindeki sağlıklı deriye zarar verebilirler. Nasır pedi kullanmayın.
• Nasır veya sertleşmiş derinizi asla bir jiletle kesmeyin.Sertleşmiş kalın deriniz varsa, nasıl tedavi edip önleyeceğinizi sağlık uzmanınıza sormalısınız.

Ayak Tırnakları

• Ayak tırnakları mümkün olduğunca düzgün olmalıdır.Banyodan sonra tırnakları yumuşakken kesmek daha kolay olacaktır. Tırnağı dümdüz kesmek için tırnak makası kullanın ve ardından bir törpü ile köşelerini yuvarlaklaştırın. Tırnaklarınızı çok kısa kesmeyin; ayak parmağınızın ucunda daima yaklaşık 1,5-3,0 mm uzunluğunda serbest tırnak bırakın. Tırnaklarınıza kolay bir şekilde ulaşmada herhangi bir sorununuz olması veya tırnaklarınızın kalın ve kesilmesi zor olması durumunda, pediatrist veya ayak bakımı uzmanı gibi tırnaklar üzerine eğitimli bir sağlık bakım uzmanından yardım isteyin.
• Batık tırnak için doktora gidin.Kendiniz tedavi etmeye çalışmayın.
• Ayak problemleri ve amputasyonları.
• Ayağınıza kesici aletlerle müdahalede bulunmayınız. Örneğin; nasır makası gibi aletler sizin için tehlikeli olabilir.

Çoraplar

Her gün temiz çorap giyin. En az %80 pamuk veya yün karışımlı bir çorap terin emilmesine ve cildinizin nefes almasına yardım eder. Kısa veya külotlu çoraplarda naylondan kaçının. Çoraplar ayağa iyi oturmalı ve özellikle gergin ve elastik olmamalıdır. Büyük dikişli çoraplardan kaçının.

Ayakkabılar

• Evde veya dışarıda asla yalın ayak yürümeyin. Evde ve dışarıda ayaklarınızı korumak ve desteklemek için her gün ayakkabı ve çorap giyin. Ayakkabılarınızı giymeden önce daima açıp silkeleyin ve ardından ayaklarınıza zarar verebilecek taş veya sert cisimler açısından içlerini dikkatlice kontrol edin.
• Uygun ayakkabılar giyin.
• Ayakkabıların burnu ve arkası kapalı olmalı, kalın, esnek kauçuk bir tabanı olmalıdır. Ayakkabınun burun kısmı ayak parmaklarınızı alacak kadar geniş ve derin olmalıdır. Sivri burunlu ayakkabılardan kaçının. Ayakkabıların iç astarında kabarıklık, kıvrım veya dikiş olmamalıdır. Bağcıklı ayakkabılar veya bantla kapananlar en iyisidir. Bağcıksız ayakkabılardan kaçınmaya çalışın.
• Ayaklarınızın en geniş olduğu zamanlarda ayakkabı alışverişine çıkın. Öğleden sonra ayakkabı almak, sabah erken almaktan daha iyidir. Çok sıkı veya vuran ayakkabılardan kaçının. Yeni ayakkabı satın alıyorsanız ve ayaklarınız uyuşmuşsa, kartondan ayağınızın şeklindei kesin, ve ayağınıza olup olmayacağını belirlemek üzere satın almayı düşündüğünüz ayakkabı çiftinin içine bu örneği yerleştirin.
• Yeni ayakkabıları öncelikle sadece kısa sürelerle giyin.
• Yeni ayakkabıları en fazla günde 1 ila 2 saatlik sürelerle giyerek alıştırın. Yeni ayakkabıları giydikten sonra, ayaklarınızı dikkatle inceleyerek sorunlu bir alanı işaret edebilecek, ayakkabının vurduğu, kırmızı lekeleri kontrol edin.

Dolaşım

• Sigarayı Kullanmayın. Sigara içmek kan damarlarına zarar verir ve diyabetli insanlarda dolaşım sorunu riskini arttırır.
• Her gün egzersiz yapın.
• Ayrıca, aynı pozisyonda uzun süre oturmayın. Bacaklarınızı ve ayaklarınızı birkaç dakikada bir hareket ettirin, ve uzun sürelerle diz veya bileklerinizle bacak bacak üstüne atmaktan kaçının.
• Kışın sıcak tutan çorap, ayakkabı veya botlar giyin.
• Unutmayın, ayaklarınızda his kaybı oluşmussa sıcaklığı hissedişinizi güvenilir olmayabilir.
• Isıtma yastığı veya sıcak su torbaları kullanmaktan kaçının. Çok ciddi derecede yanıklarla karşılaşabilirsiniz.. Bunun yerine, ayaklarınızı sıcak tutmak için yün çoraplar kullanın.

Yaralanmalar

• Sert cisimlere ayağın takılması veya çarpması.
• Sert bir cisme ayağınız takılır veya çarparsa, ayağınızda herhangi bir hasar oluşup oluşmadığından emin olmak için ayaklarınızı kontroll edin.. Ayaklarınızda his kaybı zayıfsa, ciddi bir yaralanmada normalde sizi uyaran acıyı hissedemeyebilirsiniz.
• Eğer ayağınız yaralandıysa, ağrı hissetmesenizde üzerinde yürümekten kaçının, çünkü yara bölgesine basarak yaptığınız basınç yaranın iyileşmesini geçiktirecektir.
• Su toplaması, kesik ve çizikler derhal tedavi edilmelidir. Borik asit, hidrojen peroksit veya herhangi bir antiseptik gibi güçlü kimyasallarr iyileşmekte olan dokuya zarar verebileceğinden asla kullanmayın.. Su toplamalarının üstünü kendiniz açmayın, enfeksiyona neden olabilirler. Sadece yarayı sabun ve suyla temizleyin, ve daha ilerii tedavisi için sağlık profesyonelinizi arayın. Tüm açık yaraların üzerinii steril bir sargı bezi ile kapatın.
• Açık bir yara oluştuğunda, çevresinde herhangi bir ateş, kızarıklık, şişme, iltihap veya ağrı belirtisi varsa hiç vakit kaybetmeden doktorunuzu arayın.

Profesyonel Bakım

Ayaklarınızın düzenli bakıma gereksinimi vardır. Doktorunuz veya diyabet eğitmeninizin düzenli muyeneleriniz sırasında ayaklarınızı kontrol ettiğinden emin olun. Ayaklarınızla ilgili sorun yaşadığınızda sağlık profesyonelinden yardım alın. Podiatristler (ayak hastalıkları uzmanı) ve kiropodistler (ayak bakım uzmanı) ayaklarınızın bakım ve tedavisinde uzmanlaşmış sağlık bakım profesyonelleridir. Bu uzmanlar ayak sorunlarınızı tedavi edebilir, veya gereksiniminiz varsa size uygun özel ayakkabılar veya malzemeler bulabilirler.